Sögustaðir

Margir merkir sögustaðir eru í Hörgársveit. 

 

Gásakaupstaður

Gásir eru gamall verslunarstaður sem talið er að lagst hafi af í lok 14. aldar.  Fornleifauppgröftur fór þar fram á árunum 2001-2006. Vísbendingar eru um að verslun hafi átt sér stað allt fram á 16. öld. 

Hvergi á Íslandi er talið að jafnmiklar mannvistarleifar frá verslunarstað á miðöldum séu varðveittar.  Stofnað hefur verið sjálfseignarstofnunin Gásakaupstaður, sem er í eigu flestra sveitarfélaga við Eyjafjörð og nokkurra annarra aðila. Hún mun byggja upp ferðaþjónustu á Gásakaupstað á næstu árum.  www.gasir.is 

Skipalón

Á Skipalóni bjó landnámsmaðurinn Eysteinn Rauðólfsson, en hann nam Þelamörk frá Bægisá til Kræklingahlíðar.

Þar bjó Þorsteinn Daníelsson (1796-1882)  athafnamaður og smiður.  Hann byggði Lónsstofuna árið 1824, íbúðarhúsið sem enn stendur á Skipalóni og smíðahús árið 1843 sem einnig stendur enn og var lagfært fyrir allnokkrum árum.  Þorsteinn stundaði þilskipaútgerð og verslun.  

Hlaðir

Við Hlaðir er Ólöf Sigurðardóttir skáldkona (1857-1933) kennd. Steindór Steindórsson (1902-1997) kennari og síðar skólameistari Menntaskólans á Akureyri kenndi sig lengst af við Hlaði.  Hann var mikilsmetinn náttúrufræðingur og eftir hann liggja fjölmargar bækur.  Hér á heimasíðu Hörgárbyggðar er lýsing hans af sveitinni.  

Hraun

Hraun í Öxnadal er fæðingarstaður Jónasar Hallgrímssonar (1807-1845).  Jörðin er í eigu hlutafélagsins "Hraun í Öxnadal ehf." Endurbyggingu á íbúðarhúsinu, sem er frá árinu 1933, lauk haustið 2006. Þar eru minningarstofur um Jónas og fræðimannsíbúð.

 

Bægisá

Á Bægisá bjó sr. Jón Þorláksson (1744-1819).  Hann var skáld en langþekktastur fyrir að þýða ljóðið Paradísarmissi eftir enska skáldið Milton. Skömmu síðar bjó þar sr. Arnljótur Ólafsson (1823-1904), atkvæðamikill alþingismaður og þekktur fyrir hagfræðikunnáttu sína.

Sjá nánar hér

Myrká

Sagan af djáknanum á Myrká er mergjuð þjóðsaga.  Áður var Myrká kirkjustaður en nú er þar engin kirkja en kirkjugarður.

Skriða

Í Skriðu er vagga trjáræktar á Norðurlendi. Þar var fyrsti trjágarður gerður hér á landi, árið 1825. Það voru Þorlákur Hallgrímsson og synir hans Björn og Jón sem komu honum upp. Reynitrén í Skriðu eru rakin til meiðsins helga í Möðrufellshrauni sem sagnir eru um allt frá kaþólskum tíma til loka 19. aldar. Til er lýsing Jónasar Hallgrímssonar á garðinum í Skriðu frá því laust eftir 1840.